Làm thế nào để sinh mổ an toàn, có được vết mổ đẹp sau sinh là mong muốn và nhu cầu chính đáng của tất cả các bà mẹ được bác sĩ chỉ định phải sinh mổ. Trên các hội nhóm về sinh nở, đa phần các mẹ rất quan tâm đến việc chọn nơi sinh và bác sĩ thực hiện mổ đẻ với tiêu chí vết mổ phải đẹp và đảm bảo an toàn. Tuy nhiên, không phải sản phụ nào cũng biết, để cuộc mổ an toàn, vết mổ đẹp phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố.
Sinh mổ được chỉ định trong những trường hợp cụ thể (không phải cứ tiện là mổ) như: nhau tiền đạo, mẹ có khối u (tử cung, buồng trứng), nguy cơ tiền sản giật, ngôi ngược, khung chậu bất thường, tử cung đã có vết mổ v.v… Ngày xưa, khi kỹ thuật mổ lấy thai chưa phát triển, những sản phụ thuộc các trường hợp này đều phải đứng trước rất nhiều nguy cơ tai biến, các cụ nói “chửa cửa mả” là thế.
Mổ đẻ còn có một phiền não nữa là nguy cơ nhiễm trùng vết mổ, đây là loại tai biến thường gặp nhất trong 5 tai biến sản khoa. Mặc dù các phác đồ điều trị sau mổ đã được hoàn thiện và nâng cao, tuy nhiên, vẫn không có bác sĩ sản nào dám khẳng định 100% không có nhiễm trùng. Điều này phụ thuộc rất nhiều yếu tố, trong đó có cả những yếu tố ngoài tầm kiểm soát như là cơ địa.
“Tội đồ” của các vết nhiễm trùng mổ là vi khuẩn. Liên cầu khuẩn, tụ cầu khuẩn, trực khuẩn Coli, vi khuẩn yếm khí… đều có thể gây nhiễm trùng vết mổ. Các loại vi khuẩn này thường xuyên có mặt ở môi trường xung quanh, khi gặp điều kiện thuận lợi chúng sẽ xâm nhập vào cơ thể qua các vết thương hở gây nhiễm trùng. Mức độ nhiễm khuẩn nặng hay nhẹ còn tùy thuộc vào sức khỏe của sản phụ, độc tính của vi khuẩn và thời gian phát hiện, điều trị sớm hay muộn.
Nếu bạn tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, không may vết mổ có nhiễm trùng thì thời gian điều trị cũng sẽ rút ngắn và không gây nguy hiểm đáng kể. Hầu hết các nhiễm trùng vết mổ đẻ có thể được điều trị bằng kháng sinh.
Dấu hiệu để nhận biết vết mổ nhiễm trùng là những cơn sốt từ 38 – 39 độ C, sản dịch ra ít, có mùi hôi, bụng trướng, vết mổ chảy nước, đau…
Đối với các ca sinh mổ, khuyến khích sản phụ tắm rửa bình thường, chỉ cần che kỹ hoặc tránh khu vực vết mổ là được. Việc tắm rửa không chỉ tốt cho vệ sinh thân thể, nó còn giúp mẹ bầu thư giãn và tránh stress sau sinh.
Chú ý khi tắm không đụng và chà xát vào vết mổ. Sau khi tắm rửa, cần phải lau khô người dùng bông thấm khô vùng xung quanh vết mổ.
Các chị cũng đừng quá sốt ruột với việc xóa sẹo sau mổ. Tuyệt đối không được thoa bất kỳ loại kem nào cho đến khi vết mổ lành hoàn toàn. Thông thường, thời gian phục hồi kéo dài khoảng 2- 3 tuần tùy từng cơ địa.
MỘT SỐ LƯU Ý ĐỐI VỚI CÁC SẢN PHỤ SINH MỔ:
TỰ CHĂM SÓC VẾT MỔ
Thông thường, những ngày đầu sau khi sinh mổ, sản phụ sẽ được điều dưỡng chăm sóc vết mổ và thay băng mỗi ngày. Trong quá trình này, các mẹ cũng sẽ được chỉ định dùng thuốc kháng sinh, thuốc co tử cung và giảm đau (thường nếu vết mổ được xử lý tốt, chỉ sau 1-2 ngày là các mẹ có thể cai thuốc giảm đau) để ngăn ngừa nhiễm trùng vết mổ và các biến chứng nguy hiểm khác.
Sang tuần thứ hai, hầu hết các vết mổ sẽ được kiểm tra lại và cắt chỉ (nếu dùng chỉ tự tiêu thì có thể bỏ qua bước này). Thời gian này các mẹ đã về nhà và phải tự chăm sóc vết mổ. Những điều cần lưu ý là:
-Tắm xong nên thấm khô nước xung quanh vết mổ, lưu ý là khi tắm thì tránh để nước vào vết mổ. Sau đó dùng dung dịch Betadin hoặc Povidine 10% thấm lên bề mặt vết mổ để sát khuẩn, giúp vết mổ nhanh lành và tránh bị nhiễm trùng.
– Không nên bịt kín vết mổ bằng bông băng, để hở và thoáng vết mổ sẽ nhanh lành hơn.
– Tránh ăn rau muống, lòng đỏ trứng, đồ nếp vì có thể gây sẹo lồi.
– Khi vết mổ lành hẳn mới sử dụng các loại kem trị sẹo.
SAU KHI MỔ ĐẺ 1 NĂM LẠI CÓ BẦU THÌ CÓ ĐỂ ĐƯỢC KHÔNG?
Thông thường khi đã sinh mổ ở lần thứ nhất, hầu hết các mẹ sẽ có xu hướng tiếp tục sinh mổ ở lần thứ 2. Tuy nhiên việc mang thai quá sớm sau lần sinh mổ đầu tiên có thể khiến người mẹ gặp phải những nguy hiểm nhất định, song cũng không nhất thiết phải bỏ thai, điều này còn tùy thuộc thể trạng và cơ địa riêng của mỗi người. Ở một số trường hợp, việc bỏ thai thậm chí còn nguy hiểm hơn so với việc để sinh.
Chỉ có một lưu ý, nếu rơi vào trường hợp này, bạn nhất thiết phải được thăm khám, theo dõi thai kỳ một cách chặt chẽ và cẩn thận hơn. Để nếu có bất cứ một dấu hiệu bất thường nào, bác sĩ của bạn có thể can thiệp kịp thời.
SAU KHI SINH MỔ BAO LÂU THÌ NÊN CÓ BẦU LẠI?
Thời gian lý tưởng để có bầu lại sau khi sinh mổ là từ 18 – 23 tháng. Thường thì các sản phụ được khuyên là từ 2 đến 3 năm. Đây là thời gian cần thiết để vết sẹo tử cung hồi phục hoàn toàn. Nếu thai phụ lớn tuổi (>35) thì có thể có thai trở lại sớm hơn một chút, tuy nhiên vẫn cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi có kế hoạch sinh con tiếp theo.
MANG THAI LẦN 3 SAU HAI LẦN SINH MỔ CÓ AN TOÀN KHÔNG?
Thực tế có khá nhiều bệnh nhân mang thai lần 3 sau hai lần sinh mổ. Tất nhiên, đây vẫn thuộc trường hợp nguy cơ cao, và vì thế, bạn phải theo dõi thai kỳ cẩn thận hơn. Hãy tuân thủ những hướng dẫn của bác sĩ và giữ tinh thần lạc quan. Bà bầu là nhất, cho nên nếu có lo lắng, căng thẳng thì có thể chia sẻ với bác sĩ của bạn, đừng vội tự quyết định những vấn đề liên quan đến thai kỳ.